لیلا صبوحی نویسنده «نیوتن زیر دختر گردو» میگوید خودسانسوری در زنان نویسنده بیشتر است حتی اگر کسی آنها را مجبور نکند و این فرهنگ از قدیم بوده است.
لیلا صبوحی نویسنده که به تازگی سومین رمان خود را با نام «نیوتن زیر دختر گردو» منتشر کرده است، در گفتگو با خبرنگار ادبیات پایگاه خبری دیباچه، درباره علاقه خود به ادبیات اظهار کرد: از زمانی که به یاد دارم مینوشتم و پیدا کردن ریشه اینکه از چه زمانی به ادبیات علاقهمند شدم، برایم سخت است.
وی درباره ایده نگارش «نیوتن زیر دختر گردو» مطرح کرد: «نیوتن زیر دختر گردو» به نوعی همزمان با کتاب دوم من یعنی «سیاوش اسم بهتری بود» پیش میرفت. در حقیقت بین سه کتابی که نوشتهام، یک پیوندی برقرار است یعنی شخصیتهای مشابه دارند و سرنوشت آنها جدا از یکدیگر نیست.

نویسنده «سیاوش اسم بهتری بود» ادامه داد: در هر کدام از این ۳ کتاب نشانهای از دیگر کتابم قابل مشاهده است، اما ایده اولیه «نیوتن زیر درخت گردو» از داستان کوتاه «این درخت گردو خواهر دوقلوی من است» که سال ۹۰ آن را نوشته بودم، میآید. به داستان پروبال دادم تا به یک داستان بلند تبدیل شد. همچنین شخصیتهای آن را از ۲ اثر دیگرم به داستان آوردم و آن را تکمیل کردم.
صبوحی تاکید کرد: فوت ۲ نفر از نزدیکان من یعنی پدر و برادرزاده همسرم روی نوشتن این کتاب تاثیرگذار بود چراکه چیستی مرگ در ذهن من پُررنگتر شد. در حقیقت موضوع اصلی «نیوتن زیر درخت گردو» به چیستی مرگ باز میگردد البته چیستی عشق و چیستی اخلاق نیز در طول تدوین به کتاب اضافه شد.
وی با بیان اینکه این کتاب بک کارکرد ظاهری و یک کارکرد محتوایی دارد، تصریح کرد: «نیوتن زیر درخت گردو» به لحاظ قصهگویی یک معمای عاشقانه است، اما هدف اصلی داستان این است که مفهوم را جایگزین افراد و قصه کند یعنی برخی سوالاتی که برای خواهر زنده به وجود میآید، برای خواننده مهم میشود و به دنبال پاسخ آنها میگردد.
به گفته صبوحی، این کتاب سعی در موازی پیش بردن عینیتی مانند فیزیک و مسایل ذهنی مانند فلسفه و روانشناسی دارد.
نویسنده «سیاوش اسم بهتری بود» درباره انتخاب نشر نیماژ برای چاپ «نیوتن زیر درخت گردو» عنوان کرد: معتقدم که نیماژ نشر جوانی است که بسیار خوب کار میکند، روی گزینش آثار دقت لازم را دارد و بازاریابی خوبی انجام میدهد. از آنجاکه رمان دوم من هم در این نشر به چاپ رسید و از نتیجه کار راضی بودم، تصمیم گرفتم برای چاپ کتاب سوم خود نیز به این نشر اعتماد کنم.
صبوحی درباره مشکلات زنان نویسنده خاطرنشان کرد: خانمهای نویسنده از برخی جهات نسبت به مردان نویسنده کارشان راحتتر است به این دلیل که بار اقتصادی خانواده معمولا به ویژه در شهرستانها روی دوش بانوان نیست و فراغت بیشتری برای نوشتن دارد. این موضوع باعث شده است که تعداد نویسندگان خانم روز به روز بیشتر شود و کیفیت کارشان بالا برود.
وی افزود: البته زنان نویسنده در کل جهان با یکسری محدودیتها رو به رو هستند. به عنوان مثال خودسانسوری در زنان بیشتر است حتی اگر کسی آنها را مجبور نکند و این فرهنگ از قدیم بوده است
نویسنده «نیوتن زیر درخت گردو» درباره نوشتن کتاب در شهرستانها اظهار کرد: نوشتن و یا زندگی در شهرهای دیگری به جز تهران بهتر و به صرفهتر است به این دلیل که زندگی در شهرستان هزیتههای به نسبت پایینتری دارد و زمان کمتری از افراد میگیرد. همچنین امروزه همه به صورت مجازی با یکدیگر در ارتباط هستند و مهم نیست نویسندگان در کجای دنیا باشند. نکته مهم دیگر این است که تجربه زیستی که یک نویسنده در شهرستان میتواند بدست آورد قابل مقایسه با تهران نیست چراکه زندگی در تهران شکل ثابت و مشخص آپارتمانی دارد.
صبوحی درباره وضعیت کتابفروشیهای مشهد در این روزها گفت: حضور در کتابفروشی حال و هوای دیگری دارد، اما در کل کتابفروشیها در این شرایط کرونا اگر به سیستم خرید آنلاین متصل نباشند، باید تعطیل کنند. خوشبختانه کتابفروشیهای معتبر مشهد از این مزیت برخوردار هستند و پس خرید آنلاین نیز در اسرع وقت کتاب را به مخاطب میرسانند.
وی درباره کتابی که بیشترین تاثیر را روی زندگیاش گذاشته است، عنوان کرد: ادبیات کلاسیکی که با آن بزرگ شدهایم در شکلگیری زبان ما تاثیر زیادی گذاشتهاند و نمیتوانم از یک اثر خاص نام ببرم چراکه آثار تاثیرگذار زیاد داریم.
نویسنده «سیاوش اسم بهتری بود» در پایان درباره جدیدترین فعالیتهای خود مطرح کرد: این روزها مشغول بازنویسی خاطرههای پدرم که مدتها پیش به من تحویل داده و البته خود ایشان نوشته است، هستم. این خاطرهها قصه بسیار محکمی دارد و امیدوارم بتواند از پس بازنویسی آن بربیایم.
«نیوتن زیر درخت گردو» روایت فراقِ خواهرانی دوقلو است که جانشان به هم وابسته بوده است. یکی از آنها درگذشته است و دیگری لابهلای یادداشتهای باقیمانده از او در پی کشف راز زندگی اوست. راز یک عشق. صنم میخواهد بفهمد خواهر درگذشتهاش صبا عاشق چه کسی بوده است. این خط روایی محملی میشود برای ثبت دقیق و جذاب تجربه زیست دانشجوییِ دخترانه در ایران امروز.
در بخشی از این رمان آمده است: «حرف آدمها و گردوها پیش آمد؛ و اینکه مثلا این گردوهایی که پوستشان کاغذی است؛ و راحت با فشار دو انگشت میشکنند و مغزشان رو میشود، شبیه سلبریتیها هستند و آنهایی که شیارهایشان انحنای بیشتری دارد؛ هرکدامشان اگر شاعر یا مصلح اجتماعی نباشند، قطعاً یک مادر هستند. اما آنها که پوستشان کمی سختتر و مغزشان تیرهتر و شیارهاشان گودتر و رگههای روی شیارهایشان پررنگتر است، ممکن است ریاضیدان یا مثلاً فیلسوف یا چیز دیگری توی همین مایهها بشوند.»
رمان «نیوتن زیر درخت گردو» که اسفندماه سال ۱۳۹۹ از سوی نشر نیماژ منتشر شد، ۲۹۶ صفحه دارد و با قیمت ۵۹ هزار تومان به فروش میرسد.
گفت و گو از : سپیده شریعت رضوی